Trồng râu nuôi tằm là một nghề truyền thống gắn liền với vùng đất bãi Hồng Lý. Hiện nay nghề này đã bị mai một đi khá nhiều và rất cần được bảo tồn để gìn giữ cho các thế hệ mai sau. Cùng du lịch khám phá nghề trồng dâu nuôi tằm ở Hồng Lý qua bài viết này nhé.
Trồng dâu nuôi tằm ươm tơ là một nghề truyền thống có từ rất lâu đời ở mảnh đất Hồng Lý.
Hồng Lý vốn là một vùng đất bãi bồi ven sông hồng đã ba của con sông Hồng và con sông Trà Lý nên ghép tên hai dòng sông thành xã Hồng Lý. Với tính chất của đất phù sa rất phù hợp cho việc trồng cây dâu do đó nghề trồng dâu nuôi tằm đã phát triển từ rất lâu và làm nghề truyền thống. Tuy nhiên gần đây do sự phát triển của kinh tế thị trường nhiều bạn thanh niên trẻ không còn làm nghề nông nữa và đi làm công nhân hoặc đi làm ăn xa nên nghề cũng đã dần dần một.
Tuy nhiên với cố gắng duy trì và phát triển là người truyền thống ngày nay khi các bạn đến Hồng Lý vẫn có thể ghé thăm làng nghề trồng dâu nuôi tằm ươm tơ. Tuy nó còn nhỏ nhưng chắc chắn là một trải nghiệm thú vị các bạn nên thử. Bản thân mình sợ rằng sau này chúng ta không còn cơ hội để trải nghiệm làm nghề này nữa
Đến Hồng lý theo chỉ dẫn trên bản đồ các bạn có thể hỏi thăm trực tiếp đến khu vực thôn thượng Trung, sau đó hỏi thăm tiếp để trải nghiệm làm nghề trồng dâu nuôi tằm các bạn cứ hỏi thăm người dân chỉ dẫn rất nhiệt tình nên mình không chỉ cụ thể ở đây nữa.
Trải nghiêm hái dâu
Ở trải nghiệm hái dâu các bạn sẽ được đến bãi dâu rộng lớn của xã Hồng Lý. Cách hái dâu thì rất đơn giản thôi, các bạn chỉ ít các bác nông dân hay làm theo là được.
Trải nghiệm cho tằm ăn
Trong quá trình nuôi luôn phải theo dõi tằm ăn hàng giờ, nếu những con nào bị bệnh chúng bỏ ăn bò ra miệng lia sẽ phải bắt ra nếu không sẽ lây những con khác. Lúc tằm còn nhỏ lá dâu được thái thành sợi trước khi cho tằm ăn, nếu tằm có dấu hiệu bị bệnh thì phải xử lý bằng vôi bột.
Cách cho tằm ăn thì hơi khó hơn một chút so với hài dâu, tuy nhiên các bác nông dân sẽ kéo đọc tạp ra cho các bạn cầm râu thả vào cho chúng nó ăn giống như là hoa quả với rau khi đi vườn bách thú vậy
Tham quan né kén
Để tạo nên những sản phẩm chất lượng, các nghệ nhân của làng nghề ươm tơ Hồng Lý phải trải qua rất nhiều khâu rất vất vả. Đầu tiên người ta cần tạo các khung nứa để tằm có thể nhả tơ và tạp kén, tằm cần được nuôi bằng lá dâu để có kén màu vàng, nếu muốn có kén trắng thì cho ăn bằng lá sắn. Khi tằm đóng kén người nuôi cần phải canh nắng sao cho kén tạo ra phải khô, thơm để khi ươm tơ sẽ không bị tan và sợi tơ thu được sẽ có màu vàng óng ánh.
Tham quan làng nghề ươm tơ
Công đoạn ươm tơ cũng thật nhiều vất vả, để làm công việc này, người ta sẽ đun một nồi nước sôi sau đó thả kén vào rồi đảo đều cho đến khi lớp áo kén bong ra bên ngoài. Khi đó các thợ sẽ lần tìm những mối gốc của kén tơ và rút ra, chập 10 sợi lại với nhau thành 1 sợi và bắt đầu quấn vào con tơ, tơ khi được kéo ra như vậy gọi là tơ thô.
Sau khi kéo tơ xong sẽ mang đi phơi trước khi mang bán hoặc làm các sản phẩm thủ công như dệt lụa
Ngắm nhìn những sợi tơ vàng óng ả dưới cái nắng vàng như rót mật, tận mắt xem tận mắt quy trình ươm kén lấy tơ là trải nghiệm khó quên với bất kỳ ai khi đến với làng nghề Hồng Lý ở Thái Bình.
Nhân tiện đừng bỏ qua món nhộng tằm ở đây luôn nhé!
Một số món ăn đặc sản từ nhộng ở xã hồng lý
Nhộng rang lá chanh
Nhộng mang hương vị đậm đà khi được chế biến với hương lá chanh nồng nàn, tạo sự Nguyên liệu: Với 300g nhộng, lá chanh Bắc: 7 lá, hành tím băm, hành lá, tiêu, muối, đường, nước mắm, bột ngọt, Mayonnaise
Cách làm: Nhộng rửa sạch, chần sơ, để ráo; Lá chanh rửa sạch, để ráo, cắt thật nhuyễn. Hành lá cắt nhỏ. Rang thơm hành tím, cho nhộng vào rang, nêm ½ thìa bột ngọt, 1 ít muối, 1/3 thìa tiêu, ½ thìa đường, 1 thìa nước mắm, cho hành lá vào, tiếp tục cho 2 thìa xốt mayonnaise vào xóc đều, tắt bếp. Thêm lá chanh vào trộn đều.
Nhộng tằm chiên xù
Nhộng ngon, giàu chất đạm, giá trị dinh dưỡng gấp 2 lần thịt, 4 lần so với trứng, 10 lần so với sữa. Nhộng giúp bồi bổ gan, thận, là món ăn tốt cho đàn ông
Nguyên liệu: 500g nhộng, 1 gói bột cà ri, 2 quả trứng gà, 1 thìa súp xốt tương cà chua, 100g bột rán xù, 1 thìa cà phê hạt nêm, 50g rau cải xanh, Rau mùi, Dầu ăn.
Cách làm: Nhộng rửa sạch, vớt để ráo. Đập trứng vào tô, cho hạt nêm, cà ri vào rồi đánh tan đều. Nhúng nhộng vào trứng, lăn qua bột xù rồi thả vào chảo dầu chiên vàng, giòn. Nhộng chín cho vào lá cải xanh, quấn lại. Dùng kèm với tương cà chua. Khi bày ra đĩa trang trí với rau mùi thêm hấp dẫn.
Nhộng tằm xào lá lốt
Nhộng tằm xào lá lốt vừa béo vừa thơmHương vị bùi, béo của nhộng tằm hòa trong cái hương thơm thanh mát của lá lốt mang đến cho bạn món ăn ngon miệng trong ngày nắng nóng.
Cách làm: Nhộng tằm mua về rửa sạch, ngâm với nước muối pha loãng trong khoảng 5 phút, sau đó vớt ra và để ráo nước. Sau đó cho nhộng vào ướp thố, ướp với một tí gia vị như muối, nước mắm, hạt nêm, đường trong khoảng 15 phút cho thấm gia vị. Lá lốt chọn lá tươi, non, rửa sạch, thái nhỏ.
Phi thơm dầu phộng với hành băm rồi cho nhộng vào xào nhanh tay, xào cho nhộng săn lại. Cho tiếp lá lốt vào đảo đều trong khoảng hai phút để món ăn dậy mùi thơm. Cần đảo nhẹ tay để không làm nhộng bị dập. Nêm lại gia vị cho vừa ăn, rắc lên ít tiêu bột rồi tắt bếp.
Nhộng xào lá lốt có vị béo, bùi của nhộng quyện cùng vị tươi non và hương thơm thoang thoảng của lá lốt, ăn kèm cơm nóng rất ngon và lạ miệng. Ngoài ra, đây còn lá món lai rai rất lý tưởng khi kèm thêm vài cái bánh tráng nướng.
Nhộng trộn xoài xanh
Nguyên liệu: 200g nhộng, 1 quả xoài xanh, 1 củ cà-rốt, rau thơm, 100g lạc rang. 2 thìa súp đường, 1 thìa súp nước mắm, 1 thìa cà-phê hạt nêm, 1/2 thìa cà-phê tỏi xay, 1/2 thìa cà-phê ớt xay, dầu ăn.
Cách làm: Nhộng rửa sạch, vớt ra để ráo. Xoài xanh gọt vỏ, bào từng lát mỏng, dùng dao răng cưa thái sợi để có hình dáng đẹp mắt. Cà-rốt bào vỏ, thái sợi tương tự xoài, chần sơ qua nước sôi.
Bắc chảo lên bếp, đun nóng 1 thìa súp dầu ăn, phi thơm tỏi xay, cho nhộng vào, nêm hạt nêm vừa ăn, rang đến khi nhộng khô lại là được.
Hòa tan các nguyên liệu làm nước trộn. Cho xoài xanh, cà-rốt và rau thơm thái nhỏ vào thố, rưới nước trộn vào, trộn đều.
Cho nhộng xào ra đĩa. Có thể trộn chung với gỏi xoài xanh, cà-rốt khi ăn hoặc dọn riêng, rắc lạc rang. Dùng làm món khai vị. Để món ăn ngon hơn, bạn không nên rang nhộng quá giòn.
Nhộng Xào Ngô
Nguyên liệu: 100gr nhộng, 150gr hạt ngô (bắp), 2 củ hành tím, hành lá, 1 thìa súp tỏi xay, bột nêm, đường, tương ớt.
Cách làm: Rửa sạch nhộng qua nước nóng, để thật ráo nước. Luộc chín hạt ngô, vớt ra để ráo. Thái hành tím thành múi cau cỡ vừa. Rửa hành lá, cắt khúc ngắn. Đun nóng dầu, phi thơm tỏi và hành củ, cho nhộng vào xào. Đảo hỗn hợp trong 5 phút, cho ngô vào xào cùng. Tiếp tục đảo ngô thêm 5 phút, nêm gia vị vừa ăn, rắc hành lá vào.